Ποιοί έκαψαν το Κορωπί;

9 Οκτωβρίου 1944. Τα ξημερώματα το Κορωπί καίγεται και 45 αθώοι άμαχοι, εκτελούνται από τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής!

Ο λόγος; Αντίποινα γιατί μια ομάδα ανταρτών του ΕΛΑΣ κτύπησε την προηγούμενη ημέρα, λίγο έξω από το χωριό, ένα αυτοκίνητο με Γερμανούς που αποχωρούσαν και πιθανόν να σκότωσε έναν..

Τα τελευταία 10 χρόνια όμως, αναπτύχθηκε μια άλλη άποψη που παρουσίασε την εγκληματική πράξη, σαν αποτέλεσμα κατοχικής εμφυλιοπολεμικής διένεξης με την συμμετοχή «γερμανοντυμένων Ελλήνων». Η άποψη αυτή, του τοπικού "ιστορικού ερευνητή" κ. Θωμά Πρόφη, που την αναφέρει στο σχετικό βιβλίο του, υποστηρίζει: 

« Οι ενισχύσεις που ήλθαν στο Κορωπί και κτύπησαν τους ελασίτες, ήταν από το στρατόπεδο των ταγμάτων ασφαλείας κοντά στην Παιανία...» 

Ήταν «Χ, μεταλλαγμένοι σε χίτες ταγματασφαλίτες, διάφοροι εθνικιστές του 1ου Συντάγματος του Σπηλιωτόπουλου και άνδρες της ειδικής ασφάλειας...»

Ήταν «διατεταγμένη, από τον στρατιωτικό διοικητή Π. Σπηλιωτόπουλο, επιχείρηση εκκαθάρισης του χωριού από εαμικούς και ελασίτες... ....επιβολή της τάξης και αμείλικτη τιμωρία «αναρχικής εκδήλωσης» που στην προκειμένη περίπτωση ήταν μια ειρηνική παρέλαση ελασιτών και μόνο...» 

«....οι Γερμανοί δεν συμμετέχουν στα γεγονότα του Κορωπίου, πλην ενδεχομένως μιας ομάδας που βρισκόταν σε επαφή με τα αποσπάσματα Ζάγκλη και έδρασε περιστασιακά...»

Δηλαδή, την καταστροφή την έπραξαν, είτε τμήματα της δοσίλογης κατοχικής κυβέρνησης ή/και ελληνικών «εθνικιστικών οργανώσεων», υπό την καθοδήγηση του στρατηγού Σπηλιωτόπουλου, τότε διοικητού της Στρατιωτικής Διοίκησης Αττικής, που είχαν σαν σκοπό να κτυπήσουν τους συγκεντρωμένους ελασίτες στο Κορωπί γιατί τους «ενοχλούσαν» στην μυστική παραλαβή οπλισμού από τις ανατολικές ακτές της Αττικής και όχι Γερμανοί οι οποίοι (κατά την ίδια άποψη) δεν υπήρχαν ή ήταν ελάχιστοι στην περιοχή.

Έτσι άρχισε να δημιουργείται αμφιβολία για την ταυτότητα των δραστών της εγκληματικής πράξης με τάση διαστρέβλωσης των πραγματικών γεγονότων, αλλά πολύ περισσότερο με τον κίνδυνο αποχαρακτηρισμού της καταστροφής της πόλης σαν έγκλημα πολέμου των στρατευμάτων κατοχής, αποδιδόμενη στις εμφύλιες συγκρούσεις, αφού είναι γνωστό ότι ο στρατηγός Σπηλιωτόπουλος είχε ορισθεί απο την ελληνική κυβέρνηση Παπανδρέου, σαν στρατιωτικός διοικητής Αττικής επίσημα, από τον Σεπτέμβριο του 1944 και όποια τμήματα χρησιμοποίησε, ήταν εντεταγμένα στον συγκροτούμενο με διαταγή του ΓΕΣ Μέσης Ανατολής, Εθνικό Στρατό.

Κατά τη διάρκεια της ημερίδας που διοργάνωσε ο Δήμος Κορωπίου στις 8 Οκτωβρίου 2017, παρουσιάστηκαν από ομάδα τοπικών ιστορικών ερευνητών, στοιχεία, που απόδειξαν σαν αβάσιμες τις παραπάνω απόψεις. 

Διαπιστώθηκε ότι τον Οκτώβριο του 1944:

1. Υπήρχαν ακόμη γερμανικές δυνάμεις στην περιοχή, ικανές να προβούν σε κάθε είδους ενέργεια, όπως και σε αντίποινα.

2. Δεν είχαν οποιαδήποτε σχέση ή εμπλοκή στην καταστροφή της πόλης τμήματα της Στρατιωτικής Διοίκησης Αττικής, (ΣΔΑ) του στρατηγού Σπηλιωτόπουλου, που συνέπεσε εκείνη την περίοδο να παραλαμβάνουν όπλα από τις ανατολικές ακτές της Αττικής.

3. Υπήρχε φόβος βίαιης κατάληψης της εξουσίας από ΕΑΜ/ΕΛΑΣ.

4. Η αιτία της ένοπλης αναμέτρησης μεταξύ τμημάτων της ΣΔΑ και του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ στις ανατολικές ακτές της Αττικής, που συνέβη τον Σεπτέμβριο και όχι τον Οκτώβριο του ’44, ήταν η προσπάθεια του δεύτερου για την απόκτηση του συμμαχικού οπλισμού που προοριζόταν για τα τμήματα της ΣΔΑ.

5. Δεν υπήρχε μονάδα ή στρατόπεδο της ΣΔΑ στην Παιανία, η οποία να είχε σχέση με την καταστροφή του Κορωπίου.

6. Τα τάγματα ασφαλείας, δεν είχαν στρατόπεδο στο Λιόπεσι και ούτε μπορούσαν να συμμετέχουν στην καταστροφή του Κορωπίου τον Οκτώβριο του 1944.

7. Το Κορωπί δεν καταστράφηκε από γερμανοντυμένους Έλληνες ή από τμήματα που βρίσκονταν υπό την διοίκηση του στρατηγού Σπηλιωτόπουλου.

Τα αποδεικτικά στοιχεία για τους δράστες του εγκλήματος δεν επιδέχονται αμφισβήτηση.

Την εγκληματική ενέργεια της καταστροφής του Κορωπίου, στις 9 Οκτωβρίου 1944, την έπραξαν γερμανικές δυνάμεις, σε αντίποινα της προσβολής τμήματός τους που έφευγε από το Κορωπί την προηγούμενη ημέρα από άνδρες του ΕΛΑΣ, χωρίς οι τελευταίοι να έχουν εντολή του προϊσταμένου τους κλιμακίου για τέτοια ενέργεια. 

Αυτό όμως, δεν απαλλάσσει τους δράστες από το έγκλημα που διέπραξαν, δηλαδή τους Γερμανούς Ναζί, οι οποίοι αντί να καταδιώξουν τους αντιπάλους τους, ξέσπασαν την εκδικητική μανία τους επάνω στους αθώους αμάχους.

Ο τρόπος ενεργείας των αντιποίνων, από πλευράς Γερμανών, δηλώνει στρατεύματα ειδικά εκπαιδευμένα και εμπειροπόλεμα σε επιχειρήσεις κατοικημένων περιοχών, όπως ήταν τα γερμανικά.

Οι Γερμανοί προέβησαν σε τέτοιες εγκληματικές πράξεις, μέχρι και την τελευταία ημέρα αποχώρησής τους, ώστε να τρομοκρατούν τον κόσμο και να αποθαρρύνουν επιθετικές ενέργειες εναντίον αποχωρούντων τμημάτων τους. Οποιαδήποτε ενέργεια εναντίον τους, προκαλούσε άμεσα την βίαιη αντίδρασή τους

Το κάψιμο του Κορωπίου από Γερμανούς έχει καταγραφεί σε βιβλία και ημερολόγια πολλών συγγραφέων εκείνης της εποχής και όχι μόνο, αλλά έχει καταχωρηθεί και σε έγγραφα όπως: 

• Σε δελτίο πληροφοριών το οποίο εστάλη λίγες ημέρες μετά, από το κλιμάκιο Ελλάδος (Force 133) προς το Λονδίνο και το Συμμαχικό Στρατηγείο
• Σε Πίνακα του Υπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας /Διεύθυνση Συντονισμού στην Α’ Έκδοση με τίτλο «Καταστραφείσαι Πόλεις και Χωριά Συνεπεία του Πολέμου 1940-1945» που συντάχθηκε το 1945 από τον Προϊστάμενο μελετών και στατιστικής.
• Στην Έκθεση Δοξιάδη, η οποία τον Απρίλιο, Μάιο και Ιούνιο του 1945 παρουσιάστηκε σε Παρίσι, Λονδίνο και στη διάσκεψη του ΟΗΕ.
• Στη «Μαύρη Βίβλο της Κατοχής» (σελ. 90, έκδοση 2006), από την επιστημονική ομάδα ερεύνης υπό τον Μανώλη Γλέζο. 

Το σημαντικότερο αποδεικτικό στοιχείο της εγκληματικής πράξης των Γερμανών Ναζί στο Κορωπί, αποτελεί η δικογραφία υπ’ αριθμ 302/1945 που συντάχθηκε από το Ελληνικό Εθνικό Γραφείο Εγκλημάτων Πολέμου, (ΕΕΓΕΠ) κατά Γερμανών στρατιωτικών, τριών αξιωματικών και δύο υπαξιωματικών, κατηγορουμένων για την δολοφονία 42 κατοίκων και τον εμπρησμό 300 οικιών στο Κορωπί, στις 9 Οκτωβρίου 1944.

Η σελίδα της έκθεσης του Ελληνικού Εθνικού Γραφείου Εγκλημάτων Πολέμου, που αναφέρεται στην δικογραφία περί της καταστροφής του Κορωπίου.

Γερμανική ποινική υπόθεση ναζιστικών εγκλημάτων πολέμου «Handakten zu der Strafsache Js 8-12/68». 

Στην εικόνα φαίνεται το εξώφυλλο της γερμανικής δικογραφίας

Η δικογραφία με εισήγηση του αρμόδιου Γερμανού εισαγγελέα, αναφέρεται στην διενέργεια ανάκρισης για την διαπίστωση της τέλεσης από τους κατηγορούμενους των παρακάτω εγκλημάτων πολέμου στην Ελλάδα: 

α. Στις 9 Οκτωβρίου 1944, στο χωριό Κορωπί εκτελέστηκαν 42 άνδρες και γυναίκες, ενώ πυρπολήθηκαν 300 οικίες. Η δικαιολογία για το παραπάνω έγκλημα ήταν η επίθεση ανταρτών κατά γερμανικών οχημάτων, περίπου 3 χλμ. εκτός του χωριού. Η εγκληματική αυτή πράξη διεπράχθη από γερμανική μονάδα που στάθμευε στη Φιλοθέη. Σ’ αυτή τη μονάδα υπηρετούσαν οι υπαξιωματικοί Willi Trops και Erich Sauer. Ο διοικητής της μονάδος, φέρεται να είναι ο υπολοχαγός Fritz Schredmann ή Schremer, ή Schrekmann. 

β. Στις 21 Ιουλίου 1944, στην περιοχή Πικερμίου, εκτελέσθηκαν δι’ απαγχονισμού 54 Έλληνες πολίτες. 

γ. Στις 29 Σεπτεμβρίου 1944, ένας Γερμανός μοτοσυκλετιστής εφονεύθη από αντάρτες στην περιοχή του Πυριτοποιείου. Ως αντίποινα, γερμανικό τμήμα εκτέλεσε 148 αμάχους, γυναίκες, άνδρες και παιδιά και έκαψε 170 οικίες. 

Η πρώτη σελίδα του γερμανικού εντάλματος ανάκρισης. Μέσα σε κόκκινο πλαίσιο τα ονόματα των κατηγορουμένων και το κατηγορητήριο της καταστροφής του Κορωπίου.

Η ύπαρξη ελληνικής και αντίστοιχης γερμανικής δικογραφίας για την καταστροφή του Κορωπίου με σαφή προσδιορισμό για την τέλεση της εγκληματικής πράξης από Γερμανικά στρατεύματα, δεν αφήνει περιθώριο για αμφισβήτηση του υπαίτιου της καταστροφής. 

Παρά την έναρξη της διαδικασίας από τη γερμανική δικαιοσύνη για εκατοντάδες περιπτώσεις, τελικά δεν καταδικάστηκε κανένας Γερμανός, για κανένα από τα αμέτρητα εγκλήματα πολέμου. 

Σε ό,τι αφορά λεηλασίες κλοπές περιουσιακών στοιχείων, και εμπρησμούς συμβολαιογραφείων και υποθηκοφυλακείου, δεν υπάρχει απόλυτη απάντηση. Πιθανόν να είναι Γερμανοί. Υπάρχουν καταγεγραμμένες και περιπτώσεις Γερμανών στρατιωτών σε άλλες περιοχές, που έκαναν αρπαγές από σπίτια, τις τελευταίες ημέρες πριν αποχωρήσουν. Είναι όμως πολύ πιθανό σε δεύτερο χρόνο και μετά την διέλευση των Γερμανών, ντόπιοι κάτοικοι να εκμεταλλεύτηκαν την χαώδη κατάσταση, και να έκαναν πλιάτσικο ή να κατέστρεψαν στο υποθηκοφυλακείο ή στα συμβολαιογραφεία, στοιχεία ιδιοκτησιών. 

Στο θέμα της μαρτυριών ύπαρξης ελληνοφώνων ή αρβανιτοφώνων ανάμεσα στους εκτελεστές Ναζί, τις οποίες αναφέρει ο κ. Πρόφης στο βιβλίο του, μιά πιθανή εξήγηση είναι ότι Γερμανοί, ενδεχομένως να διέθεταν λίγους (2-3) ντόπιους διερμηνείς με γερμανική στολή. Ήταν η συνήθης πρακτική των γερμανικών μονάδων ασφαλείας και κυρίως των SS. Επίσης, όπως κατατέθηκε και σε μαρτυρίες, οι Γερμανοί χρησιμοποίησαν με την βία αριθμό ντόπιων για να φωνάζουν κατοίκους, τους οποίους στην συνέχεια εκτέλεσαν. 

Οι μαρτυρίες όμως των ζώντων ακόμη κατοίκων του χωριού που ακούστηκαν στην ημερίδα και χρησιμοποιήθηκαν για την αφήγηση των γεγονότων, δεν χωρούν οποιαδήποτε αμφισβήτηση. Κανείς δεν μπορεί να χαρακτηρίσει τα όσα είπαν οι αυτόπτες μάρτυρες ανακριβή ή ψευδή! 

Ακόμη και σήμερα, παρά το προχωρημένο της ηλικίας τους παραμένει ανεξίτηλο στη μνήμη τους το γεγονός της καταστροφής, των εμπρησμών και των φόνων των συγγενών, φίλων ή γειτόνων από τους εξαγριωμένους Γερμανούς στρατιώτες, τους οποίους είδαν και άκουσαν, όταν ήταν μικρά παιδιά. 

Με όλα τα τελευταία ιστορικά στοιχεία, που ανακοινώθηκαν στην ημερίδα, τοποθετείται η πράξη της καταστροφής της πόλης του Κορωπίου στις ορθές βάσεις της, απαλλαγμένη από εμφυλιοπολεμικές έριδες και διαστρεβλώσεις. 

Δεν υπήρχαν «γερμανοντυμένοι Έλληνες». Ήλθαν οι Ναζί και έκαψαν το χωριό!

Η Ομάδα Ιστορικής Έρευνας