Υπήρχαν Γερμανοί ή όχι τις πρώτες ημέρες Οκτωβρίου του 1944 στα Μεσόγεια και ειδικότερα γύρω από το Κορωπί; Ποιοι έκαψαν το Κορωπί; Βασικό ερώτημα που θέλει απάντηση, για την εξακρίβωση της ταυτότητας των δραστών-εγκληματιών πολέμου. Ήδη στο προηγούμενο άρθρο παρουσίασθηκαν σημαντικά πληροφοριακά στοιχεία, που βγήκαν μέσα από την σχετική δικογραφία.
Η έρευνα της Ομάδας μας δεν έγινε απλά σε υπάρχουσα βιβλιογραφία έγκριτων ιστορικών, αλλά απ' ευθείας σε πηγές από τις οποίες οι παραπάνω άντλησαν τις πληροφορίες τους για να συγγράψουν τις δικές τους απόψεις και τα συμπεράσματά τους. Η έρευνα στράφηκε προς όλες τις κατευθύνσεις, διότι ο σκοπός ήταν να βρεθούν οι δολοφόνοι, από οποιαδήποτε πλευρά ή εθνικότητα κι' αν ήταν. Σ' αυτό το άρθρο, παρουσιάζονται τα αποτελέσματα της έρευνας για την παρουσία γερμανικών δυνάμεων στην περιοχή των Μεσογείων, την περίοδο Σεπτεμβρίου-Οκτωβρίου 1944.
Οι κύριες πηγές υπήρξαν τα αρχεία της Διευθύνσεως Ιστορίας Στρατού και της Ακαδημίας Αθηνών, αλλά και τα στρατιωτικά βρετανικά και γερμανικά αρχεία. Ο συνδυασμός αυτών με διασταυρώσεις από υπάρχουσα έντυπη και ηλεκτρονική βιβλιογραφία κυρίως απομνημονευμάτων ή μαρτυριών ανθρώπων που βίωσαν τις καταστάσεις αλλά και άλλων ιστορικών, οδήγησαν, κατά το μέτρον του δυνατού, στην προσέγγιση της στρατιωτικής κατάστασης της περιόδου Σεπτεμβρίου-Οκτωβρίου 1944 στο λεκανοπέδιο Αττικής και κυρίως στα Μεσόγεια. Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή, κάνοντας μια σύντομη εισαγωγή.
Εισαγωγή
Τον Αύγουστο του 1944, οι εξελίξεις στην Βαλκανική χερσόνησο υπήρξαν ραγδαίες από στρατιωτικής πλευράς. Οι ρωσικές δυνάμεις προέλαυναν προς τα Βαλκάνια, ενώ οι ανταρτικές δυνάμεις του Τίτο είχαν ισχυροποιηθεί. Παράλληλα στην ανατολική Μεσόγειο η υπεροχή των Βρετανών στην θάλασσα και στον αέρα ήταν εμφανής.
Το γερμανικό Γενικό Στρατηγείο, κατόπιν της ενημέρωσής του από τον ανώτερο διοικητή Νοτιοανατολής (Wehrmacht Befehlshaber Südost)[1] στρατάρχη Φον Βάιχς και από τον διοικητή της «Ε» Ομάδος Στρατιών (ΟΣ)[2] στρατηγού Λέερ, περί της καταστάσεως των περιοχών ευθύνης τους και του μεγάλου κινδύνου αποκοπής σημαντικών γερμανικών δυνάμεων, πολύτιμων στο ανατολικό μέτωπο, αλλά και στις επιχειρήσεις της Ιταλίας, απεφάσισε την εκκένωση των Βαλκανίων. Προς τούτο, το ανώτερο στρατηγείο Νοτιοανατολής, εξέδωσε σχετική διαταγή προς την «Ε» ΟΣ.[3]
Με βάση αυτήν, άρχισε η αποχώρηση των γερμανικών στρατευμάτων από τον ελληνικό χώρο από την 1η Σεπτεμβρίου 1944.
Η αποχώρηση σχεδιάστηκε προσεκτικά, αρχίζοντας την υλοποίησή της από τις νότιες περιοχές, από Κρήτη, Δωδεκάνησα και υπόλοιπα νησιά Αιγαίου. Οι μετακινήσεις ελάμβαναν χώρα κυρίως τη νύκτα. Επιπρόσθετα οι μάχιμες μονάδες, στις οποίες συμπεριλαμβάνονταν εθελοντές από Kαύκασο και άλλες περιοχές, προηγούνταν για να αντιμετωπίσουν τους αντάρτες του Τίτο στην Γιουγκοσλαβία [4]
Στην περιοχή της Αττικής οι Γερμανοί εκτελούσαν καθημερινά θαλάσσιες και εναέριες μεταφορές μονάδων από τα νησιά και τις προωθούσαν προς το Βορρά.
Τη νύκτα οι αεροπορικές μεταφορές έφθαναν στο Ελληνικό (Χασάνι) ή στην Ελευσίνα. Οι μονάδες, επιβιβάζονταν σε φορτηγά και κατευθύνονταν στο Σιδηροδρομικό Σταθμό του Ρούφ.
Από την Πελοπόννησο οι μονάδες συγκεντρώνονταν στην Πάτρα και απο εκεί προωθούνταν στην Αθήνα, ενώ άλλες περνούσαν με πλοιάρια στο Μεσολόγγι, για να διασχίσουν το δρόμο του Μπράλου, σχεδόν ανενόχλητοι, από αεροπορικές προσβολές των Βρετανών εκείνη την περίοδο του Σεπτεμβρίου του '44, οι οποίοι έδιναν την εντύπωση ότι τους άφηναν ελεύθερους να προωθηθούν προς Βαλκάνια για να ανακόψουν τους Ρώσους.[5]
Παρά τις μετακινήσεις των μονάδων πάντοτε παρέμειναν ισχυρές δυνάμεις σε ετοιμότητα και οι κινήσεις γίνονταν με οργάνωση, τάξη και ασφάλεια.[6]
Ως προς την "πολιτική" που εφάρμοζαν τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής έναντι του πληθυσμού, γενικά δεν είχε αλλάξει κάτι, σχετικά με τη φιλοσοφία της "συλλογικής ευθύνης". Δηλαδή αντίποινα, για την οποιαδήποτε ένοπλη δράση των ανταρτών και γενικά της Αντίστασης κατά των γερμανικών στρατευμάτων, που επέφεραν απώλειες προσωπικού τους. Τελευταία, πριν την απελευθέρωση έγινε μία προσπάθεια από τον ειδικό πληρεξούσιο Χέρμαν Νοϊμπάχερ να αλλάξει ο υποχρεωτικός χαρακτήρας των αντιποίνων και η γνωστή αναλογία 1:50, δηλαδή για κάθε Γερμανό νεκρό, εκτέλεση 50 Ελλήνων.[7]
Παρ' όλα αυτά, στις 5 Οκτωβρίου 1944, η Wehrmacht εξέδωσε προκήρυξη, την οποία διέσπειρε στον πληθυσμό, όπου ανέφερε ότι αν οι επιθέσεις κατά των γερμανικών στρατευμάτων συνεχιστούν, ο άμαχος πληθυσμός θα θεωρηθεί εχθρός και θα παρθούν σκληρά μέτρα.[8]
 |
| Επίσημο (μεταφρασμένο από ΓΕΣ/ΔΙΣ) έγγραφο του γερμανικού 68ου Σώματος Στρατού (ΣΣ) με το οποίο, ένα μήνα πριν την αποχώρηση, ζητά από την προϊστάμενη ΟΣ "Ε", τις δυνάμεις που εκτιμά ότι θα απαιτηθούν για την ομαλή εκκένωση. Χαρακτηριστικά, αναφέρει ότι το ΣΣ επιθυμεί να παραμείνει το 47 Σύνταγμα Γρεναδιέρων στην Αττική, μέχρι τέλους, λόγω της αποστολής που έχει λάβει για την προστασία όλων των σημείων υποδοχής μονάδων από τα νησιά. (Φωτογραφικό αρχείο ΟΙΕ) |
Ειδικά στην Αττική, τους δύο τελευταίους μήνες, Σεπτέμβριο και Οκτώβριο του 1944, μετά την έναρξη των μετακινήσεων των γερμανικών μονάδων και σχηματισμών από νησιά και Πελοπόννησο προς την Β. Ελλάδα, με βάση τις πηγές που ερευνήσαμε, εκτιμάται ότι υπήρχαν οι παρακάτω γερμανικές δυνάμεις[9]:
- Το Στρατηγείο του 68ου Σώματος Στρατού (LXVIII A.K.) με έδρα Αθήνα και διοικητή τον αντιπτέραρχο Χέλμουτ Φέλμυ
- Η 41 Φρουριακή Μεραρχία (Διερχόμενη)
- Το Μηχανοκίνητο συγκρότημα του 47 Συντάγματος Γρεναδιέρων ενισχυμένο με μονάδες τεθωρακισμένων οχημάτων, πυροβολικού και μηχανικού για την προστασία αεροδρομίων, λιμένων, ακτών και άλλων ζωτικών περιοχών
- Ένα (1) Τάγμα SS Αθηνών (παραμένον υπό διοίκηση του 68 ΣΣ)
- Αεροπορικές μονάδες/υπηρεσίες στο Τατόι και στο Χασάνι (Ελληνικό)
- Ναυτικές επάκτιες δυνάμεις και υπηρεσίες στον Πειραιά, Σαλαμίνα, Ραφήνα, Λαύριο και Σούνιο.
- Μονάδες ΔΜ στα Λιόσια
- Κέντρο Εκπαίδευσης στο Σούνιο.
Επιπρόσθετα, υπήρχαν διερχόμενες μονάδες γερμανικών σχηματισμών, οι οποίες κατά περίπτωση, υποστήριζαν ή ενίσχυαν τις δυνάμεις Αττικής[10].
 |
| Γερμανικός Χάρτης κλίμακας 1:500.000 στρατιωτικής καταστάσεως στην Στερεά Ελλάδα, Πελοπόννησο, Αττική και Κυκλάδες στις 2 Οκτωβρίου 1944. Ειδικότερα παρουσιάζει για την συγκεκριμένη ημερομηνία τους διακινούμενους σχηματισμούς και μονάδες μέσω Αττικής, διαθέσιμες στο 68 ΣΣ, κατόπιν αιτήματος του (in Antrag, i. Antr.): α. Μεραρχία "Ρόδος" β. 133 Μεραρχία Ασφαλείας (Festung Division) (εκτιμάται τμήματά της) γ. Χ/999 Τάγμα Ασφαλείας (Ποινικό) δ. 1001 Τάγμα Ασφαλείας (Festung Battalion) Οι σχηματισμοί και οι μονάδες με την χαρακτηρισμό "Festung" Φρουριακές ή Ασφαλείας, ήταν κατάλληλα συγκροτημένες και εξοπλισμένες δυνάμεις για την στατική άμυνα και διατήρηση περιοχών. Εντός Ελλάδος, ως τέτοιες χαρακτηρίζονταν οι μονάδες κατοχής νήσων, διότι ενεργούσαν ως περίκλειστα φρούρια. Οι μονάδες με τον κωδικό "999" εντός Ελλάδος, αποτελούνταν από Γερμανούς αντικαθεστωτικούς ή βαρυποινίτες, που εξαγόραζαν την ποινή τους υπηρετώντας στον γερμανικό στρατό κατά την διάρκεια του πολέμου. Αρκετοί άνδρες εξ αυτών, προς το τέλος του πολέμου λιποτάκτησαν και τάχθηκαν με το μέρος των ανταρτών. Πιέστε την εικόνα για μεγέθυνση. (Πηγή η γερμανική ιστοσελίδα Lexikon der Wehrmacht, http://www.lexikon-der-wehrmacht.de/Gliederungen/Korps/LXVIIIKorps.htm Τελευταία επίσκεψη 12/5/2018) |
Οι παραπάνω δυνάμεις, άρχισαν σταδιακά να εκκενώνουν την Αττική, βάσει καλά μελετημένου σχεδίου από την 1η Οκτωβρίου 1944, με πρώτη αποχώρηση της φρουρά του Κέντρου Εκπαιδεύσεως Σουνίου[11].
Κινήσεις Γερμανικών Δυνάμεων στην περιοχή Αθηνών-Μεσογείων σύμφωνα με την υπηρεσία Πληροφοριών «ΑΠΟΛΛΩΝ» (Force 133)
Η μεγάλη κινητικότητα και η πληθώρα των διερχομένων γερμανικών μονάδων στην Αττική, κατά το πρώτο 10ήμερο του Οκτωβρίου 1944, περιγράφεται στα σχετικά δελτία πληροφοριών που έστελνε μέσω ασυρμάτου δικτύου η μυστική υπηρεσία πληροφοριών «ΑΠΟΛΛΩΝ» μία από τις πιο αξιόπιστες υπηρεσίες, (σύμφωνα με τον καθηγητή ιστορικό Χάγκεν Φλάισερ) η οποία εργαζόταν υπό το βρετανικό κλιμάκιο της SOE στην Ελλάδα, γνωστό με την κωδική ονομασία «Δύναμη 133» (Force 133).[12]
Μέχρι και τις πρώτες ημέρες του Οκτωβρίου 1944, εκ των πληροφοριών των σημάτων, φαίνεται να υπήρχε ανεπτυγμένη γερμανική δύναμη επιπέδου δύο ταγμάτων (περίπου 1600 ανδρών), στην περιοχή της Ραφήνας, στην ευρεία περιοχή Μεσογείων (Μαρκόπουλο-Βραώνας-Πόρτο Ράφτη-Κερατέα) μέχρι και Λαύριο. Οι ακριβείς θέσεις των φυλακίων και των σταθμών διοικήσεως δεν είναι γνωστές, αλλά από τις πηγές που αντλήθηκαν στοιχεία, φαίνεται ότι με το σύστημα επιτάξεων, χρησιμοποιούσαν οικήματα που τους διευκόλυναν. Στο Μαρκόπουλο, μέσα από υπάρχουσες αναφορές, εκτιμάται ότι πρέπει να υπήρχε ή έδρα τάγματος.
Προφανώς, οι Γερμανοί διατηρούσαν ετοιμότητα αντιμετώπισης τυχόν εχθρικής αποβατικής ενέργειας, αφού το συμμαχικά σχέδια παραπλάνησης "Ζeppelin", το υποσχέδιο αυτού "Turpitude" και το "Second Undercut" είχαν πετύχει και οι Γερμανοί θεωρούσαν πιθανή μια συμμαχική απόβαση στην Ελλάδα και στα Βαλκάνια, πριν προλάβουν να αποχωρήσουν. Το τελευταίο σχέδιο παραπλάνησης, σε συνδυασμό με το σχέδιο ανορθόδοξου πολέμου "Noah's Ark II", (χρήση ανταρτικών τμημάτων για την προσβολή των αποχωρούντων γερμανικών στρατευμάτων), υποστήριζαν κυρίως το πραγματικό σχέδιο αποβάσεως και εισόδου στην Ελλάδα "Manna I" .
Από 20 Σεπτεμβρίου 1944 έως και τις 15 Οκτωβρίου 1944, στα πλαίσια της επιχείρησης "Manna I", το συμμαχικό πολεμικό ναυτικό (βρετανικά και ελληνικά πλοία) παρενοχλούσαν (και όπου μπορούσαν βύθιζαν) τα επιταγμένα φορτηγά και τα γερμανικά πολεμικά σκάφη περιπολίας, προσπαθώντας να εμποδίσουν τις θαλάσσιες μεταφορές στρατευμάτων και εφοδίων από τα νησιά του Αιγαίου προς την ηπειρωτική χώρα και βεβαίως και προς την Αττική.
Επομένως, η ανάγκη εξασφάλισης χώρων υποδοχής στρατευμάτων από θαλάσσης και απ' αέρος, χώρων συγκρότησης και αρχικής διέλευσης φαλάγγων και ο έλεγχος των δρομολογίων κινήσεως προς Βορρά, αλλά και χώρων διασποράς και προσωρινής σταθμεύσεως μονάδων στο ύπαιθρο προς διευκόλυνση των κινήσεων, απαιτούσε έντονη περιπολιακή δράση και κατοχή κομβικών σημείων (εδαφών τακτικής σημασίας) για την ασφάλεια των κινήσεων. Γερμανικά τμήματα ασφαλείας μέχρι και τις 11 Οκτωβρίου 1944, κατείχαν θέσεις στον Γέρακα, στην Παλλήνη, στο Μαρκόπουλο, στον Χολαργό και στον Σταυρό.
Κατά χρονολογική σειρά από τις πρώτες ημέρες του Οκτωβρίου 1944, μέσα στη ροή των σημάτων πληροφοριών της Μ.Ο. "ΑΠΟΛΛΩΝ", αναφέρονται οι παρακάτω μετακινήσεις εντός Αττικής και Μεσογείων:
Προφανώς, οι Γερμανοί διατηρούσαν ετοιμότητα αντιμετώπισης τυχόν εχθρικής αποβατικής ενέργειας, αφού το συμμαχικά σχέδια παραπλάνησης "Ζeppelin", το υποσχέδιο αυτού "Turpitude" και το "Second Undercut" είχαν πετύχει και οι Γερμανοί θεωρούσαν πιθανή μια συμμαχική απόβαση στην Ελλάδα και στα Βαλκάνια, πριν προλάβουν να αποχωρήσουν. Το τελευταίο σχέδιο παραπλάνησης, σε συνδυασμό με το σχέδιο ανορθόδοξου πολέμου "Noah's Ark II", (χρήση ανταρτικών τμημάτων για την προσβολή των αποχωρούντων γερμανικών στρατευμάτων), υποστήριζαν κυρίως το πραγματικό σχέδιο αποβάσεως και εισόδου στην Ελλάδα "Manna I" .
Από 20 Σεπτεμβρίου 1944 έως και τις 15 Οκτωβρίου 1944, στα πλαίσια της επιχείρησης "Manna I", το συμμαχικό πολεμικό ναυτικό (βρετανικά και ελληνικά πλοία) παρενοχλούσαν (και όπου μπορούσαν βύθιζαν) τα επιταγμένα φορτηγά και τα γερμανικά πολεμικά σκάφη περιπολίας, προσπαθώντας να εμποδίσουν τις θαλάσσιες μεταφορές στρατευμάτων και εφοδίων από τα νησιά του Αιγαίου προς την ηπειρωτική χώρα και βεβαίως και προς την Αττική.
Επομένως, η ανάγκη εξασφάλισης χώρων υποδοχής στρατευμάτων από θαλάσσης και απ' αέρος, χώρων συγκρότησης και αρχικής διέλευσης φαλάγγων και ο έλεγχος των δρομολογίων κινήσεως προς Βορρά, αλλά και χώρων διασποράς και προσωρινής σταθμεύσεως μονάδων στο ύπαιθρο προς διευκόλυνση των κινήσεων, απαιτούσε έντονη περιπολιακή δράση και κατοχή κομβικών σημείων (εδαφών τακτικής σημασίας) για την ασφάλεια των κινήσεων. Γερμανικά τμήματα ασφαλείας μέχρι και τις 11 Οκτωβρίου 1944, κατείχαν θέσεις στον Γέρακα, στην Παλλήνη, στο Μαρκόπουλο, στον Χολαργό και στον Σταυρό.
 |
| Χειρόγραφες έγκυρες μεταφράσεις της Διεύθυνσης Ιστορίας Στρατού, αντίστοιχων αγγλικών σημάτων που έστειλε η υπηρεσία "ΑΠΟΛΛΩΝ" στο συμμαχικό στρατηγείο, στις ημερομηνίες που αναγράφουν. Στο πρώτο σήμα αναφέρονται οι γερμανικές στρατιωτικές δυνάμεις Αθηνών, κατά την αναγραφόμενη ημερομηνία 6/10/44, ενώ στο δεύτερο, φαίνονται, αφίξεις στρατευμάτων με πλοία σε ακτές της Αττικής. Εκτιμάται ότι χρησιμοποιούσαν κάθε είδους πλοίο που είχαν επιτάξει και αποβίβαζαν τα τμήματα ακόμη και με τη χρήση λέμβων. (Σημείωση: Στο δεύτερο σήμα, η τελευταία πρόταση αποδίδεται μεταφρασμένη σωστά ώς "..600 άνδρες μεταφέρθηκαν με φορτηγά από Άργος προς Μενίδι" (Arrivals....600 by trucks Argos Menidi) Όλα αυτά τα σήματα προς το συμμαχικό Στρατηγείο περί κινήσεως γερμανικών στρατευμάτων στην περιοχή Αττικής τον Οκτώβριο 1944, βρίσκονται στα Αρχεία ΓΕΣ/ΔΙΣ Φ.ΠΥ121/8Γ2/Θ, Μ.Ο. «ΑΠΟΛΛΩΝ», Αρχείο Μοάτσου. (Φωτογραφικό αρχείο ΟΙΕ) |
Κατά χρονολογική σειρά από τις πρώτες ημέρες του Οκτωβρίου 1944, μέσα στη ροή των σημάτων πληροφοριών της Μ.Ο. "ΑΠΟΛΛΩΝ", αναφέρονται οι παρακάτω μετακινήσεις εντός Αττικής και Μεσογείων:
- 1 και 2 Οκτ 44: Αφίξεις πλοίων από τα Δωδεκάνησα, Κρήτη, Νησιά του Αιγαίου. 1500 άνδρες αποβιβάσθηκαν στην περιοχή Βάρης- Βούλας (όπως αναγράφεται στο σήμα) και προωθήθηκαν Κηφισιά και Μαρούσι. 1000 άνδρες αποβιβάσθηκαν Λαύριο και προωθήθηκαν στις περιοχές Χαλάνδρι-Ψυχικού.
- 4 Οκτ. 44: Ένας λόχος πεζοναυτών ενίσχυσε τις αμυντικές εγκαταστάσεις της Ραφήνας και του Μαραθώνα.
- 6 Οκτ. 44: Συμπτύχθηκαν δυνάμεις 200 ανδρών απο Μαρκόπουλο και Λούτσα. Το ίδιο από Λιγκόρι (πλησίον Πόρτο Ράφτη), με εξαίρεση μία μικρή φρουρά.
- 8 Οκτ. 44 παρατηρήθηκε σταδιακή αποχώρηση γερμανικών δυνάμεων από τις ακτές Μαραθώνα και Ραφήνας. Άφιξη αεροπορικώς στο Φάληρο 300 ανδρών, που προωθήθηκαν στη Κηφισιά. Άφιξη στο Τατόι 500 ανδρών, που προωθήθηκαν στην Εκάλη. Παράλληλα, παρατηρήθηκε άφιξη δύο λόχων στην Φραγκοκλησιά, οι οποίοι αναχώρησαν στις 09 Οκτωβρίου 1944.
- 9 Οκτωβρίου 1944: Στο Χαλάνδρι και στο Χολαργό, υπάρχουν 400 άνδρες των SS με δύο αντιαρματικά πυροβόλα των 37 χιλιοστών. Στο Μαρούσι 200 άνδρες και στην Κηφισιά 500 με τέσσερα αντιαρματικά αντίστοιχα. (Σήμα υπ’ αριθμ. 43)
- 10 Οκτ. 44 μετακινούνται (αποσύρονται) δυνάμεις μεταξύ άλλων περιοχών και από Μαραθώνα (450 άνδρες πεζικού και πεζοναυτών), Ραφήνα (200 άνδρες), Σπάτα ( ένα τάγμα πεζικού, 600 ανδρών).
- 11 Οκτ. 44 παραμένουν γερμανικές δυνάμεις στο Χαρβάτι δυνάμεως λόχου 150 ανδρών. Στο Μαρκόπουλο, μετά την αποχώρηση δυνάμεως δύο λόχων εκ 400 ανδρών, παρέμεινε μία μηχανοκίνητη δύναμη 100 ανδρών για περιπολίες στην περιοχή. Οι Γερμανοί κατέστρεψαν τα οχυρωματικά έργα του Λαυρίου και του Σουνίου. Από το Μαρκόπουλο, η φρουρά αποχωρεί. Στη Ραφήνα και τα Σπάτα υπάρχουν ακόμα 6 πυροβόλα.
Μέχρι την 12η Οκτωβρίου 1944 και ενώ γύρω στους 26000 άνδρες παρέμειναν στη Ρόδο, Κρήτη και άλλα νησιά, η ΟΣ "Ε" διέταξε την πλήρη εκκένωση της Ελλάδος και την εγκατάσταση νέας αμυντικής τοποθεσίας Σκούτερη-Σκόπια-Νεγκότιν[13]
Η ύπαρξη μονάδων Ες-Ες μέχρι και τις τελευταίες ημέρες, διασταυρώνεται και από το βιογραφικό του διοικητού τους, ταξιάρχου Χέρμαν Φρίντριχ Φραντς, (Hermann Friedrich Franz) στο οποίο αναφέρεται ότι παρέμεινε στην Αθήνα, (μετά την αποχώρηση του προκατόχου του δημίου των Εβραίων, Βάλτερ Μπλούμε (Walter Blume), και ανέλαβε τα καθήκοντα του ανώτερου διοικητή των δυνάμεων Ες-Ες, μέχρι την πλήρη εκκένωση από την ελληνική επικράτεια. ( Ο Σιμάνα είχε φύγει από τον Σεπτέμβριο του '44)
Εκτιμάται ότι, σύμφωνα με την στρατιωτική τακτική εκείνης της εποχής, όλες οι κινήσεις εκτελούνταν κατά τις νυκτερινές ώρες, για λόγους μυστικότητας και αποφυγής προσβολών από συμμαχικές αεροπορικές δυνάμεις. Επομένως δεν γίνονταν αντιληπτές από κατοίκους των γύρω χωριών, καθόσον απέφευγαν την διέλευσή τους απ' αυτά.
Την ύπαρξη μελετημένου σχεδίου αποχώρησης από Ελλάδα, την διαπιστώνουμε σε σχετική εγγραφή της 9/10/44 του πολεμικού ημερολογίου της ΟΣ "Ε", όπως φαίνεται στην παραπάνω εικόνα.
Γερμανοί υπήρχαν, με ικανότητα αντίδρασης σε οποιαδήποτε απειλή εναντίον τους!
Η παρουσία μικρού γερμανικού τμήματος στις 8 Οκτωβρίου 1944 στο Κορωπί, δεν είναι υποθετική, ούτε μπορεί να αμφισβητηθεί, αφού υπάρχουν πολλές μαρτυρίες ακόμη και ζώντων μαρτύρων που τους είδαν! Ούτε μπορεί να ισχυρισθεί κάποιος ότι όλοι ...ξεγελάστηκαν ή ότι όλοι ...ψεύδονται!
Μπορούμε όμως με βάση τα στοιχεία που βρέθηκαν, να δώσουμε μια λογική εξήγηση, για την ικανοποίηση όσων ρωτούν "Πού βρέθηκαν εκεί; Τι γύρευαν;"
Όπως αναφέρθηκε στο προηγούμενο άρθρο μας, υπήρχε στρατιωτική βάση στην Φιλοθέη γνωστή σαν "Stützpunkt 6" (Βάση 6). Οι βάσεις αυτού του είδους, μέσα σε εχθρικό περιβάλλον ανταρτικής δράσης, ήταν καλά οχυρωμένες και προστατευμένες και περιλάμβαναν τμήματα όλων των ειδικοτήτων και Όπλων. Αυτό άλλωστε εφαρμόζεται και σήμερα σε περιβάλλοντα ανταρτοπολέμου (Αφγανιστάν). Σαφή εξήγηση για την ύπαρξή τέτοιων βάσεων στην ευρύτερη περιοχή των Αθηνών, δίνει ένα σήμα της Μ.Ο. "ΑΠΟΛΛΩΝ", όπως φαίνεται μεταφρασμένο στην εικόνα που ακολουθεί.
Αυτή η "Βάση 6" υποστήριζε από πλευράς διοικητικής μέριμνας νησιά του Αιγαίου και πιθανότερα, τα κοντινά νησιά των Κυκλάδων. Εκτιμάται ότι, μετά την αποχώρηση της 11ης Αεροπορικής Μεραρχίας, την αναμετάδοση επικοινωνιών προς και από τα νησιά, την είχε αναλάβει η "Βάση 6", οπότε διατηρούσε φυλάκιο με σταθμό ασυρμάτου αναμετάδοσης. Προφανώς θα γίνονταν οι συνήθεις κινήσεις προς το φυλάκιο όλες τις προηγούμενες ημέρες, όπως άλλωστε αναφέρεται και από μαρτυρίες κατοίκων του Κορωπίου. Αυτές οι συνηθισμένες κινήσεις δεν τραβούσαν την ιδιαίτερη προσοχή, αφού γίνονταν συχνά.
Το πρωί της 8ης Οκτωβρίου ή ενδεχομένως και στις 7 Οκτωβρίου του 1944, από τη "Βάση 6" έστειλαν ένα υπαξιωματικό με όχημα στην περιοχή Κορωπίου, όπως έκαναν στις κινήσεις ρουτίνας, προφανώς για να παραλάβει τους άνδρες και τον ασύρματο του φυλακίου, εν όψει της αποχωρήσεώς τους. Αυτή τη φορά όμως η κίνηση καταγράφηκε από τους αντάρτες, που βρίσκονταν στην περιοχή, οι οποίοι αποφάσισαν να κτυπήσουν.
Στις 8 Οκτωβρίου 1944 το απόγευμα, ο υπαξιωματικός, ονόματι "Γκέχαν", στην επιστροφή για τη Βάση με το μικρό τμήμα του, έπεσε σε ενέδρα ανταρτών λίγο έξω από το Κορωπί και σκοτώθηκε. Η συνέχεια είναι γνωστή!
Ομάδα Ιστορικής Έρευνας
Η ύπαρξη μονάδων Ες-Ες μέχρι και τις τελευταίες ημέρες, διασταυρώνεται και από το βιογραφικό του διοικητού τους, ταξιάρχου Χέρμαν Φρίντριχ Φραντς, (Hermann Friedrich Franz) στο οποίο αναφέρεται ότι παρέμεινε στην Αθήνα, (μετά την αποχώρηση του προκατόχου του δημίου των Εβραίων, Βάλτερ Μπλούμε (Walter Blume), και ανέλαβε τα καθήκοντα του ανώτερου διοικητή των δυνάμεων Ες-Ες, μέχρι την πλήρη εκκένωση από την ελληνική επικράτεια. ( Ο Σιμάνα είχε φύγει από τον Σεπτέμβριο του '44)
Εκτιμάται ότι, σύμφωνα με την στρατιωτική τακτική εκείνης της εποχής, όλες οι κινήσεις εκτελούνταν κατά τις νυκτερινές ώρες, για λόγους μυστικότητας και αποφυγής προσβολών από συμμαχικές αεροπορικές δυνάμεις. Επομένως δεν γίνονταν αντιληπτές από κατοίκους των γύρω χωριών, καθόσον απέφευγαν την διέλευσή τους απ' αυτά.
 |
| Σελίδα του πολεμικού ημερολογίου της ΟΣ "Ε", όπου τηλεγραφικά αναφέρεται για το 68ο Σώμα Στρατού: "Για κίνηση στρατευμάτων, επί δρομολογίων Α, Β, C, D, και χρονικό πίνακα κινήσεων, δείτε το συνημμένο έγγραφο" (Πηγή ΓΕΣ/ΔΙΣ) |
Γερμανοί υπήρχαν, με ικανότητα αντίδρασης σε οποιαδήποτε απειλή εναντίον τους!
Η παρουσία μικρού γερμανικού τμήματος στις 8 Οκτωβρίου 1944 στο Κορωπί, δεν είναι υποθετική, ούτε μπορεί να αμφισβητηθεί, αφού υπάρχουν πολλές μαρτυρίες ακόμη και ζώντων μαρτύρων που τους είδαν! Ούτε μπορεί να ισχυρισθεί κάποιος ότι όλοι ...ξεγελάστηκαν ή ότι όλοι ...ψεύδονται!
Μπορούμε όμως με βάση τα στοιχεία που βρέθηκαν, να δώσουμε μια λογική εξήγηση, για την ικανοποίηση όσων ρωτούν "Πού βρέθηκαν εκεί; Τι γύρευαν;"
Όπως αναφέρθηκε στο προηγούμενο άρθρο μας, υπήρχε στρατιωτική βάση στην Φιλοθέη γνωστή σαν "Stützpunkt 6" (Βάση 6). Οι βάσεις αυτού του είδους, μέσα σε εχθρικό περιβάλλον ανταρτικής δράσης, ήταν καλά οχυρωμένες και προστατευμένες και περιλάμβαναν τμήματα όλων των ειδικοτήτων και Όπλων. Αυτό άλλωστε εφαρμόζεται και σήμερα σε περιβάλλοντα ανταρτοπολέμου (Αφγανιστάν). Σαφή εξήγηση για την ύπαρξή τέτοιων βάσεων στην ευρύτερη περιοχή των Αθηνών, δίνει ένα σήμα της Μ.Ο. "ΑΠΟΛΛΩΝ", όπως φαίνεται μεταφρασμένο στην εικόνα που ακολουθεί.
 |
Σήμα της Μ.Ο. "ΑΠΟΛΛΩΝ" όπου αναφέρεται η χρήση των "Stützpunkts"
Πηγή:Αρχεία ΓΕΣ/ΔΙΣ Φ.ΠΥ121/8Γ2/Θ, Μ.Ο. «ΑΠΟΛΛΩΝ», Αρχείο Μοάτσου. (Φωτογραφικό αρχείο ΟΙΕ) |
Αυτή η "Βάση 6" υποστήριζε από πλευράς διοικητικής μέριμνας νησιά του Αιγαίου και πιθανότερα, τα κοντινά νησιά των Κυκλάδων. Εκτιμάται ότι, μετά την αποχώρηση της 11ης Αεροπορικής Μεραρχίας, την αναμετάδοση επικοινωνιών προς και από τα νησιά, την είχε αναλάβει η "Βάση 6", οπότε διατηρούσε φυλάκιο με σταθμό ασυρμάτου αναμετάδοσης. Προφανώς θα γίνονταν οι συνήθεις κινήσεις προς το φυλάκιο όλες τις προηγούμενες ημέρες, όπως άλλωστε αναφέρεται και από μαρτυρίες κατοίκων του Κορωπίου. Αυτές οι συνηθισμένες κινήσεις δεν τραβούσαν την ιδιαίτερη προσοχή, αφού γίνονταν συχνά.
Το πρωί της 8ης Οκτωβρίου ή ενδεχομένως και στις 7 Οκτωβρίου του 1944, από τη "Βάση 6" έστειλαν ένα υπαξιωματικό με όχημα στην περιοχή Κορωπίου, όπως έκαναν στις κινήσεις ρουτίνας, προφανώς για να παραλάβει τους άνδρες και τον ασύρματο του φυλακίου, εν όψει της αποχωρήσεώς τους. Αυτή τη φορά όμως η κίνηση καταγράφηκε από τους αντάρτες, που βρίσκονταν στην περιοχή, οι οποίοι αποφάσισαν να κτυπήσουν.
Στις 8 Οκτωβρίου 1944 το απόγευμα, ο υπαξιωματικός, ονόματι "Γκέχαν", στην επιστροφή για τη Βάση με το μικρό τμήμα του, έπεσε σε ενέδρα ανταρτών λίγο έξω από το Κορωπί και σκοτώθηκε. Η συνέχεια είναι γνωστή!
Ομάδα Ιστορικής Έρευνας
Παραπομπές
[1] US Army Military History Institute “German Antiguerrilla Operations in the Balkans 1941-1944” Pamphlet No 20-243 Aug 1954
[2] ο.π.
[3] Αρχεία ΓΕΣ/ΔΙΣ Φ.90/Ε/52 Διαταγή Γερμανού Ανώτερου Δκτου Νοτιοανατολής 28 Αυγ.1944
[4] Δημ. Κούκουνας: Η Απελευθέρωση της Αθήνας. Το Τέλος της Κατοχής.
[5] R. Hamper: Η Διάσωση της Αθήνας τον Οκτ. του 1944. Εκδόσεις Πορεία 1955
[6] Δημ. Κούκουνας: Η Απελευθέρωση της Αθήνας. Το Τέλος της Κατοχής.
[7] Χάγκεν Φλάισερ: Στέμμα και Σβάστικα Τόμος Β’Εκδόσεις Παπαζήση Αθήνα 1995
[8] Αρχεία ΓΕΣ/ΔΙΣ Αναφορά οργανώσεως ‘’ΑΠΟΛΛΩΝ’’με αριθμ. 78-79 απο 5 Οκτωβρίου 1944
[9] Αρχεία ΓΕΣ/ΔΙΣ Φ.905/Ε/37 Αναφορά 68ου Σ.Σ. 8 Σεπτ. 1944
[11] ΓΕΣ/ΔΙΣ «Η απελευθέρωσις της Ελλάδος και τα μετά ταύτην γεγονότα» Αθήνα 1973 σελ. 56
[12] Αρχεία ΓΕΣ/ΔΙΣ Φ.ΠΥ121/8Γ2/Θ, Μ.Ο. «ΑΠΟΛΛΩΝ», Αρχείο Μοάτσου, Σήματα προς συμμαχικό Στρατηγείο περί κινήσεως γερμανικών στρατευμάτων περιοχή Αττικής, Οκτωβρίος 1944
[13] US Army Military History Institute “German Antiguerrilla Operations in the Balkans 1941-1944” Pamphlet No 20-243 Aug 1954
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Παρακαλούμε να σχολιάζετε μέσα στα πλαίσια της ευπρέπειας. Σχόλια με υβριστικό περιεχόμενο δεν θα δημοσιεύονται.