"Voices from Britain". (Φωνές από την Βρετανία)! Είναι ένα παλιό και ίσως σπάνιο βιβλίο, που εκδόθηκε το 1947, από πρώην διευθυντή μεταδόσεων του BBC. Αποτελεί ένα εξαιρετικό ιστορικό ανθολόγιο εκφωνήσεων που μετέδιδε ο σταθμός κατά τη διάρκεια του 2ου παγκόσμιου πολέμου, προς όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης.
Πολλοί σημαντικοί άνδρες, πολιτικές προσωπικότητες και δημοσιογράφοι εκείνης της εποχής, μιλούσαν και ενημέρωναν τόσο τον ελεύθερο κόσμο όσο και κυρίως, τους σκλαβωμένους λαούς που στέναζαν κάτω από την μπότα των κατακτητών Ναζί. Το βιβλίο, είναι ένας πλούσιος ιστορικός θησαυρός!
Στην Ελλάδα όσοι είχαν ραδιόφωνα, μπορούσαν μυστικά, γιατί υπήρχε αυστηρή απαγόρευση να ακούν το "Εδώ Λονδίνο, καλησπέρα σας", να μαθαίνουν τα νέα και να διατηρούν το ηθικό τους με την ελπίδα της απελευθέρωσης.
Ένας από αυτούς τους δημοσιογράφους, ήταν και ο μακαρίτης Κένεθ Μάθιους (Kenneth Matthews ), (1908-1994) "αιρετικός" για την εποχή του δημοσιογράφος, με στενούς δεσμούς στην Ελλάδα, πριν από το ξέσπασμα του πολέμου. Κατά τη διάρκεια του πολέμου δούλεψε σαν πολεμικός ανταποκριτής. Όταν άρχισε (δυστυχώς) ο ελληνικός εμφύλιος, έμεινε με "δική του πρωτοβουλία" για κάποιο χρονικό διάστημα με τους αντάρτες στο βουνό, γεγονός που αποτέλεσε την αφορμή για την συγγραφή ανάλογου βιβλίου.
Άτομο τολμηρό, ανεξάρτητο και ανυπότακτο σε κανόνες, ενεργούσε πάντα σαν ένας "μοναχικός λύκος", μεταφέροντας τα νέα με ακρίβεια. Το BBC λοιπόν, σε εκπομπή της 2 Φεβρουαρίου του 1945, εκφώνησε ένα δικό του ρεπορτάζ.. Σ' αυτό, το ρεπορτάζ, αναφέρεται και στο ...Κορωπί!
Ο πόλεμος με τους Ναζί δεν είχε τελειώσει ακόμη, αλλά τελική τους ήττα πλησίαζε! Οι Γερμανοί έφυγαν από την Ελλάδα τον Οκτώβριο του 1944, αφήνοντας πίσω τους μιζέρια, φτώχεια και πείνα, ενώ ο αδελφοκτόνος πόλεμος μόλις άρχιζε!
Μεταφέρω παρακάτω μεταφρασμένο, ένα μέρος από το ρεπορτάζ του:
Η ζωή στην Ελλάδα
Kenneth Matthews, 2 Φεβρουαρίου, 1945
" Υπάρχουν δύο ζώνες στην Ελλάδα και δύο προπαγάνδες. Υπάρχει η ζωή της πόλης και η ζωή των βουνών. Υπάρχουν αυτοί που έζησαν για τέσσερα χρόνια με Γερμανούς, γιατί αναγκάσθηκαν να το κάνουν. Υπάρχουν και εκείνοι που σπάνια συναντήθηκαν με Γερμανούς!
Και όπως θα περίμενε κανείς, ένας άνθρωπος του βουνού, εύκολα μπορεί να χαρακτηρίσει έναν αστό, σαν συνεργάτη (σ.σ. των Γερμανών). Ή μερικές φορές, χρησιμοποιεί μια άλλη λέξη - οι Έλληνες έχουν κάποιες τέλειες αποχρώσεις στις λέξεις με πολιτικό χαρακτηρισμό - τον αποκαλεί: "Αντιδραστικό". Και φυσικά, όταν ο αντίπαλός σου είναι αντιδραστικός, δικαιολογείται εσύ να είσαι "δραστικός" εναντίον του.
Θα πάρει πολύ περισσότερο από υπογραφές σε ένα κείμενο (σ.σ. συμφωνίας) για να ενωθούν αυτοί οι δύο κόσμοι. Εάν κάτι μπορούσε να το κάνει, θα έλεγα ότι είναι η ανακατασκευή των τριακοσίων κατεστραμένων μονών σιδηροδρομικών γεφυρών που οι Γερμανοί άφησαν πίσω τους. Οι άνθρωποι πρέπει να αρχίσουν να ταξιδεύουν και να ξανασμίξουν. Οι ιδέες πρέπει να κυκλοφορούν γιατί είναι τόσο αναγκαίες, όσο και η τροφή.
Μέσα και γύρω από την Αθήνα, η ζωή σέρνεται και προσπαθεί να επανέλθει στο επίπεδο που είχε πριν από τον εμφύλιο πόλεμο (σ.σ. εννοεί τα Δεκεμβριανά). Αλλά η ανεργία έχει φτάσει στα ύψη. Αν και στους άπορους διανέμουν βασικές μερίδες τροφής, πρέπει να είναι οι μικρότερες σε σύγκριση με αυτές που δίνουν στις άλλες απελευθερωμένες πρωτεύουσες της Ευρώπης.
Η Αθήνα αρχίζει να συνέρχεται. Αλλά έξω από την Αθήνα, είναι μια διαφορετική ιστορία. Πήγα τις προάλλες στο Λαύριο, την πόλη των μεταλλωρύχων, ακολουθώντας μια βρετανική περίπολο. Μόλυβδος και ασήμι, εξορύσσονταν εδώ από την αρχαιότητα, αλλά τώρα είναι μια μελαγχολική περιοχή. Μόνο ογδόντα πέντε άνθρωποι εργάζονται στα εργοστάσια, ενώ πέντε χιλιάδες πεντακόσιοι, παίρνουν συσσίτιο από τον Ερυθρό Σταυρό, εκ των οποίων το ένα τρίτο δεν έχει να πληρώσει ακόμη και το πολύ χαμηλό αντίτιμο της τροφής. Ψωμί, φασόλια και βραστά χόρτα, κρατούν τον κόσμο του Λαυρίου στη ζωή.
Ο πόλεμος με τους Ναζί δεν είχε τελειώσει ακόμη, αλλά τελική τους ήττα πλησίαζε! Οι Γερμανοί έφυγαν από την Ελλάδα τον Οκτώβριο του 1944, αφήνοντας πίσω τους μιζέρια, φτώχεια και πείνα, ενώ ο αδελφοκτόνος πόλεμος μόλις άρχιζε!
Μεταφέρω παρακάτω μεταφρασμένο, ένα μέρος από το ρεπορτάζ του:
Η ζωή στην Ελλάδα
Kenneth Matthews, 2 Φεβρουαρίου, 1945
" Υπάρχουν δύο ζώνες στην Ελλάδα και δύο προπαγάνδες. Υπάρχει η ζωή της πόλης και η ζωή των βουνών. Υπάρχουν αυτοί που έζησαν για τέσσερα χρόνια με Γερμανούς, γιατί αναγκάσθηκαν να το κάνουν. Υπάρχουν και εκείνοι που σπάνια συναντήθηκαν με Γερμανούς!
Και όπως θα περίμενε κανείς, ένας άνθρωπος του βουνού, εύκολα μπορεί να χαρακτηρίσει έναν αστό, σαν συνεργάτη (σ.σ. των Γερμανών). Ή μερικές φορές, χρησιμοποιεί μια άλλη λέξη - οι Έλληνες έχουν κάποιες τέλειες αποχρώσεις στις λέξεις με πολιτικό χαρακτηρισμό - τον αποκαλεί: "Αντιδραστικό". Και φυσικά, όταν ο αντίπαλός σου είναι αντιδραστικός, δικαιολογείται εσύ να είσαι "δραστικός" εναντίον του.
Θα πάρει πολύ περισσότερο από υπογραφές σε ένα κείμενο (σ.σ. συμφωνίας) για να ενωθούν αυτοί οι δύο κόσμοι. Εάν κάτι μπορούσε να το κάνει, θα έλεγα ότι είναι η ανακατασκευή των τριακοσίων κατεστραμένων μονών σιδηροδρομικών γεφυρών που οι Γερμανοί άφησαν πίσω τους. Οι άνθρωποι πρέπει να αρχίσουν να ταξιδεύουν και να ξανασμίξουν. Οι ιδέες πρέπει να κυκλοφορούν γιατί είναι τόσο αναγκαίες, όσο και η τροφή.
Μέσα και γύρω από την Αθήνα, η ζωή σέρνεται και προσπαθεί να επανέλθει στο επίπεδο που είχε πριν από τον εμφύλιο πόλεμο (σ.σ. εννοεί τα Δεκεμβριανά). Αλλά η ανεργία έχει φτάσει στα ύψη. Αν και στους άπορους διανέμουν βασικές μερίδες τροφής, πρέπει να είναι οι μικρότερες σε σύγκριση με αυτές που δίνουν στις άλλες απελευθερωμένες πρωτεύουσες της Ευρώπης.
Η Αθήνα αρχίζει να συνέρχεται. Αλλά έξω από την Αθήνα, είναι μια διαφορετική ιστορία. Πήγα τις προάλλες στο Λαύριο, την πόλη των μεταλλωρύχων, ακολουθώντας μια βρετανική περίπολο. Μόλυβδος και ασήμι, εξορύσσονταν εδώ από την αρχαιότητα, αλλά τώρα είναι μια μελαγχολική περιοχή. Μόνο ογδόντα πέντε άνθρωποι εργάζονται στα εργοστάσια, ενώ πέντε χιλιάδες πεντακόσιοι, παίρνουν συσσίτιο από τον Ερυθρό Σταυρό, εκ των οποίων το ένα τρίτο δεν έχει να πληρώσει ακόμη και το πολύ χαμηλό αντίτιμο της τροφής. Ψωμί, φασόλια και βραστά χόρτα, κρατούν τον κόσμο του Λαυρίου στη ζωή.
Tα παιδιά κάθονταν στις εξώπορτες των σπιτιών, παρακολουθώντας με περιέργεια το αυτοκίνητό μας που περνούσε μπροστά τους, απελπισμένα τα περισσότερα απ' αυτά, ξυπόλυτα, μέσα στον κρύο βοριά, φορώντας κουρέλια για ρούχα. Κανένας δεν έχει σκεφθεί για παιδικά παπούτσια, αλλά υπάρχει ένα πρόγραμμα βοηθείας σαράντα εκατομυρίων ενδυμάτων για την Ελλάδα αυτό το χρόνο και θα πρέπει να κάνει τη διαφορά και για το Λαύριο.
Τα χωριά στις αγροτικές περιοχές είναι μάλλον τα καλύτερα μέρη διαμονής στη σημερινή Ελλάδα. Αλλά υπάρχουν χωριά που ίσως βρίσκονται στην άβυσσο της αθλιότητας. Κάποια είναι εντελώς απρόσιτα. Οι ομάδες του Ερυθρού Σταυρού κινούνται με τα πόδια, σέρνωντας έλκυθρα φορτωμένα με εφόδια, αλλά υπάρχουν και μέρη που δεν μπορούν να φτάσουν. Στην περιοχή που ελέγχεται από τον ΕΛΑΣ, ο Ερυθρός Σταυρός εργάζεται όπου μπορεί. Ο βρετανικός όμως στρατός δεν έχει πρόσβαση για διάθεση εφοδίων εκεί, λόγω δέσμευσης από την συμφωνία της ανακωχής. Κοντολογίς, η διάσωση της Ελλάδας, μόλις έχει ξεκινήσει. Εάν η τροφή και η εργασία αποτελούν την βάση μιας κοινωνίας, τότε η Ελλάδα, ζει καθαρά από το ψωμί της ελεημοσύνης των άλλων. Γυρνώντας ανάμεσα σε ανθρώπους τις τελευταίες λίγες ημέρες, μου έρχονται στη σκέψη οι κατάρες που είχαν σταλεί στον Ιώβ για δοκιμασία της πίστης του.
Ας δώσω ένα παράδειγμα: Θα σας πω μια ιστορία για τον γερο- φαρμακοποιό του Κορωπιού. Για πρώτη φορά πήγα στο Κορωπί, αμέσως μετά τα αντίποινα ενός γερμανικού τμήματος, το οποίο χρησιμοποιώντας εμπρηστικές ουσίες, έκαψε την πόλη. Ήμουν ο πρώτος Άγγλος που είδαν. Ανάμεσα στα καμμένα ερείπια της πόλης που κάπνιζαν ακόμη, ο φαρμακοποιός Λάμπρου με καλοδέχθηκε, με φίλησε και στα δυό μάγουλα και με κάλεσε στο μαγαζί του για ένα ποτό, με συνοδεία σχεδόν όλου του κόσμου που υπήρχε εκεί. Όταν έφυγα η κυρία Λάμπρου μου έβαλε στα χέρια δυό ρόδια, λέγοντας την παραδοσιακή ελληνική ευχή: "Είθε η ζωή σου να είναι τόσο γεμάτη, όσο αυτά τα ρόδια"
Είδα το Κορωπί ξανά χθές. Έτυχε και περνούσα από την περιοχή με δύο φίλους και πήγα να δω τον φαρμακοποιό. Αλλά μπήκαμε μέσα σε μια τραγωδία. Το σπίτι ήταν γεμάτο από πενθούντες. Η γυναίκα του καθόταν στο κρεβάτι πηγαίνοντας το σώμα της μπρος-πίσω, μοιρολογώντας, όπως κάνουν οι Ελληνίδες. Ο άντρας καθόταν σε καρέκλα με τα μάτια γεμάτα δάκρυα, που έπεφταν στο αξύριστο πρόσωπό του. Το μόνο πρόσωπο που έδειχνε ξέγνοιαστο, ήταν το εγγονάκι τους η Αντωνία.
Τι είχε συμβεί σ' αυτούς τους ανθρώπους που δεν έχασαν το θάρρος τους όταν έβλεπαν την πόλη τους να καίγεται; Ο δεύτερος γιός τους ο Αποστόλης, είχε δολοφονηθεί.
.........................................................................................................................................................
Τα χωριά στις αγροτικές περιοχές είναι μάλλον τα καλύτερα μέρη διαμονής στη σημερινή Ελλάδα. Αλλά υπάρχουν χωριά που ίσως βρίσκονται στην άβυσσο της αθλιότητας. Κάποια είναι εντελώς απρόσιτα. Οι ομάδες του Ερυθρού Σταυρού κινούνται με τα πόδια, σέρνωντας έλκυθρα φορτωμένα με εφόδια, αλλά υπάρχουν και μέρη που δεν μπορούν να φτάσουν. Στην περιοχή που ελέγχεται από τον ΕΛΑΣ, ο Ερυθρός Σταυρός εργάζεται όπου μπορεί. Ο βρετανικός όμως στρατός δεν έχει πρόσβαση για διάθεση εφοδίων εκεί, λόγω δέσμευσης από την συμφωνία της ανακωχής. Κοντολογίς, η διάσωση της Ελλάδας, μόλις έχει ξεκινήσει. Εάν η τροφή και η εργασία αποτελούν την βάση μιας κοινωνίας, τότε η Ελλάδα, ζει καθαρά από το ψωμί της ελεημοσύνης των άλλων. Γυρνώντας ανάμεσα σε ανθρώπους τις τελευταίες λίγες ημέρες, μου έρχονται στη σκέψη οι κατάρες που είχαν σταλεί στον Ιώβ για δοκιμασία της πίστης του.
Ας δώσω ένα παράδειγμα: Θα σας πω μια ιστορία για τον γερο- φαρμακοποιό του Κορωπιού. Για πρώτη φορά πήγα στο Κορωπί, αμέσως μετά τα αντίποινα ενός γερμανικού τμήματος, το οποίο χρησιμοποιώντας εμπρηστικές ουσίες, έκαψε την πόλη. Ήμουν ο πρώτος Άγγλος που είδαν. Ανάμεσα στα καμμένα ερείπια της πόλης που κάπνιζαν ακόμη, ο φαρμακοποιός Λάμπρου με καλοδέχθηκε, με φίλησε και στα δυό μάγουλα και με κάλεσε στο μαγαζί του για ένα ποτό, με συνοδεία σχεδόν όλου του κόσμου που υπήρχε εκεί. Όταν έφυγα η κυρία Λάμπρου μου έβαλε στα χέρια δυό ρόδια, λέγοντας την παραδοσιακή ελληνική ευχή: "Είθε η ζωή σου να είναι τόσο γεμάτη, όσο αυτά τα ρόδια"
Είδα το Κορωπί ξανά χθές. Έτυχε και περνούσα από την περιοχή με δύο φίλους και πήγα να δω τον φαρμακοποιό. Αλλά μπήκαμε μέσα σε μια τραγωδία. Το σπίτι ήταν γεμάτο από πενθούντες. Η γυναίκα του καθόταν στο κρεβάτι πηγαίνοντας το σώμα της μπρος-πίσω, μοιρολογώντας, όπως κάνουν οι Ελληνίδες. Ο άντρας καθόταν σε καρέκλα με τα μάτια γεμάτα δάκρυα, που έπεφταν στο αξύριστο πρόσωπό του. Το μόνο πρόσωπο που έδειχνε ξέγνοιαστο, ήταν το εγγονάκι τους η Αντωνία.
Τι είχε συμβεί σ' αυτούς τους ανθρώπους που δεν έχασαν το θάρρος τους όταν έβλεπαν την πόλη τους να καίγεται; Ο δεύτερος γιός τους ο Αποστόλης, είχε δολοφονηθεί.
.........................................................................................................................................................
Αυτή είναι η τελευταία κατάρα που έχει πέσει πάνω στο Κορωπί, μετά το κάψιμο από τους Γερμανούς, οι γιοί να αλληλοσκοτώνονται......
Το ρεπορτάζ, αυτού του ανεξάρτητου βρετανού δημοσιογράφου, που ανακοινώθηκε σ' όλο τον κόσμο μέσα από το ραδιόφώνο του BBC, δεν θα μπορούσε να αναφέρει ανακρίβειες, ή ψεύδη. Η δήλωσή του ότι το Κορωπί κάηκε από τους Γερμανούς, μεταφέρει το πραγματικό γεγονός.
Μπορείτε να δείτε και να διαβάσετε το βιβλίο πιέζοντας τον σύνδεσμο "Voices from Britain"
Για την Ομάδα Ιστορικής Έρευνας
Νίκος Λάζαρης
Το ρεπορτάζ, αυτού του ανεξάρτητου βρετανού δημοσιογράφου, που ανακοινώθηκε σ' όλο τον κόσμο μέσα από το ραδιόφώνο του BBC, δεν θα μπορούσε να αναφέρει ανακρίβειες, ή ψεύδη. Η δήλωσή του ότι το Κορωπί κάηκε από τους Γερμανούς, μεταφέρει το πραγματικό γεγονός.
Μπορείτε να δείτε και να διαβάσετε το βιβλίο πιέζοντας τον σύνδεσμο "Voices from Britain"
Για την Ομάδα Ιστορικής Έρευνας
Νίκος Λάζαρης
Η άποψη που καταθέτει ο Άγγλος δημοσιογράφος είναι η «άποψη» της οικογένειας. Το θέμα δεν ερευνήθηκε ώστε ν’ αποδεχθούμε τα όσα λέει ή γράφει ο Άγγλος δημοσιογράφος. Σε ότι αφορά τον Απόστολο Λάμπρου, οι μαρτυρίες αναφέρονται είτε σε «γυναικοδουλειά», είτε σε «λαθρεμπόριο» που σχετίζονται με τη δολοφονία του. Ακόμα έχει αναφερθεί ότι ο δολοφονηθείς ήταν μέλος της ΡΑΝ και ερχόταν συχνά στο Κορωπί –είχε διαφύγει στη Μέση Ανατολή- και προπαγάνδιζε υπέρ αυτής.
ΑπάντησηΔιαγραφήΣε ότι αφορά τους "Γερμανούς" που έκαψαν το Κορωπί, κι εμένα να ρωτάγατε θα σας έλεγα πως η γιαγιά μου κι ο πατέρας μου για Γερμανούς μιλούσαν (τα έχω αναφέρει αναλυτικά στην Εισαγωγή στο βιβλίο μου "Μέρες του 1940-1944 στο Κορωπί").
Διαφωνώ με την άποψή σου. Ένας γνωστός για την εποχή του δημοσιογράφος του BBC, δεν θα έγραφε απλά ό,τι του λένε οι άλλοι, αλλά θα το είχε ήδη διερευνήσει. Δεν θα "έπαιζε" με την αξιοπιστία του. Το ρεπορτάζ του (όχι η άποψή του) βγήκε στον αέρα τον Φεβρουάριο του 1945 και όχι αμέσως. Επομένως ήξερε καλά τι έγραφε! Οι Γερμανοί έκαψαν το χωριό!
ΔιαγραφήΔεν εξετάσαμε την περίπτωση του Α. Λάμπρου, γιατί δεν συνδέεται με τα γερμανικά αντίποινα στο Κορωπί. Θα το δούμε ίσως στο μέλλον. Πάντως τότε οι νέοι, σε κάποια αντιστασιακή οργάνωση προσέτρεχαν. Το ότι ο Λάμπρου ανήκε όπως λες στη ΡΑΝ και όχι στο ΕΑΜ, δεν σημαίνει ότι πρέπει να θεωρηθεί επιλήψιμο.
Για την ΟΙΕ
Ν. Λάζαρης
Μπορεί να "διαφωνείς" όσο θέλεις. Η αλήθεια είναι ότι αυτό ακούστηκε άμεσα: Γερμανοί! Όλοι μας αυτό ακούγαμε απ' τους προγόνους μας. Ήταν αδιανόητο για τις εποχές που ζήσαμε να ακουστεί κάτι άλλο. Πιθανόν τον δημοσιογράφο αυτόν να τον συνάντησε και ο Αθανάσιος Σοφρώνης, που γράφει στα "απομνημονεύματά" του σχετικά. Φυσικά δεν είναι επιλήψιμη η επιλογή της ΡΑΝ. Ούτε μπορούσαν όλοι να είναι στο ΕΑΜ. Ωστόσο ΡΑΝ και Χ ήταν "συγκοινωνούντα δοχεία" σε ότι αφορά σκοπούς και δράσεις.
ΔιαγραφήΗ περίπτωση του θανάτου του Απόστολου Λάμπρου μοιάζει πάρα πολύ με την αντίστοιχη εικόνα ηρωοποίησης του Βάσου Παππά (σκοτώθηκε από νάρκη, λένε οι συγγενείς ενώ η πραγματικότητα είναι πως πέθανε στο 429 Στρ. Νοσοκομείο ως τραυματίας τροχαίου).
ΑπάντησηΔιαγραφήΣύμφωνα με στοιχεία της ΔΙΣ/ΓΕΣ, ο "Λάμπρου Απόστολος του Δημητρίου, υπολοχαγός, γεννήθηκε στο Κορωπί Αττικής το 1917, του Ελληνικού Κέντρου Εκπ/σεως Μεσογείου. Δολοφονήθηκε έξω από τη Λέσχη Αξιωματικών του Τάραντα Ιταλίας στις 27 Δεκεμβρίου 1944 από τον ίλαρχο Τζουβελή Χαρ.".
ΑπάντησηΔιαγραφή