Αντίσταση!

Ένα μικρό αφιέρωμα στη μνήμη του Μανώλη Γλέζου. Απόσπασμα από τον πρόλογο του βιβλίου του Δημήτρη Ψαθά "Αντίσταση"

Pablo Picasso, Le Parthénon, 2/7/1959, Μολύβι σε χαρτί, 12,5 x 19,5 εκ. Αφιερωμένη στο Μ. Γλέζο (Ιδιωτική συλλογή ) Πηγή

"...Ούτε ΕΑΜ υπήρχε, τότε, ούτε καμία οργάνωση αντιστασιακή. Παντοδύναμος και αδίστακτος ο βάρβαρος Χιτλερισμός σκόρπιζε ολούθε τη φρίκη και τον τρόμο με την ολέθρια δύναμη του.

Η αντρογέννα Κρήτη χτυπιόταν θανάσιμα με το θεριό και τα περήφανα παιδιά της στήναν τα τελευταία τρόπαια στο δοξασμένο θυσιαστήριο της λευτεριάς. Η άλλη Ελλάδα τρομαγμένη στέναζε κάτω από την μπότα του Χιτλερισμού.

Μέσα, όμως, σε τούτο το σκοτάδι της σκλαβιάς που σκέπασε τον τόπο άστραψε ξαφνικά μία σπίθα, το πνεύμα της Αντίστασης. Έτσι απλά και αυθόρμητα, σαν μία δύναμη φυσική, σαν ένας νόμος ακατάληπτος της ψυχοσύνθεσης της ράτσας μας, που ηλέκτρισε και δόνησε τις ψυχές των δύο παιδιών, για να τ΄ αναδείξει σε σύμβολα της αδούλωτης Ελλάδας.

Επάνω εκεί στην Ακρόπολη -το λίκνο της δημοκρατίας- κυμάτιζε ο αγκυλωτός σταυρός απλώνοντας τον μαύρο ίσκιο του στην πόλη της Παλλάδας.

Δεν θάταν, βέβαια, το κατέβασμα του. ζημιά υλική για τον κατακτητή. Θάταν, όμως, μία πράξη ηρωική που θα είχε την πελώρια ηθική σημασία μιας παρουσίας απειλητικής, της παρουσίας της ελληνικής ψυχής που όρθια αγνάντευε τον δυνάστη.

Και ξεκινάνε μόνα τους τα δύο παιδιά για την ηρωική αποκοτιά – να ανέβουν στην Ακρόπολη, να κατεβάσουν το σύμβολο της σκλαβιάς που λέρωνε τον Παρθενώνα. Θάνατος θάτανε το τίμημα της πράξης. Ούτε στρατιώτες είναι που πήραΝε διαταγή, ούτε οργανωμένοι που φιλοτιμηθήκαν από κόμμα. Μόνοι τους, ολομόναχοι οι δυο, γίνηκαν οι φορείς των πόθων και καημών ενός ολόκληρου λαού.

Ο ένας από τους δύο ο Σάντας -ο άλλος, ο Γλέζος βρίσκεται στη φυλακή- κάλεσε προχθές στο σπίτι του τους δημοσιογράφους, ντόπιους και ξένους, για να θυμίσει το υψηλό τούτο περιστατικό που τη, λαμπρότητά του, δυστυχώς σκίασε η πολιτική και η κομματική του εκμετάλλευση.

Έμπνευση ευτυχισμένη ήταν του πρώτου, γιατί μέσα στο σάλο και τη θολούρα των πνευμάτων, που προκάλεσαν τα μοιραία πάθη, καταποντίσθηκαν πράξεις γεμάτες τιμή και ομορφιά, στολίδια της Ιστορίας της Ελλάδας.

Κάθονται και μελετάνε οι δύο νέοι, πούθε και πώς μπορούσαν να ανέβουνε στην Ακρόπολη, που κρατούσανε οι Ούννοι. Μελετάνε σχεδιαγράμματα και τέλος βρίσκουν, μία σχισμή του εδάφους μέσα σε πεύκα, που οδηγούσε από ανάβαση απόκρημνη στο Ερεχθείο.

Τρυπώνουν εκεί και περιμένουν να νυχτώσει. Απάνω στην Ακρόπολη ακούγονται οι φωνές και τα χάχανα των Γερμανών που γλεντάνε με γυναίκες. Στιγμές αγωνίας. Κάποτε σταματάνε οι φωνές. Κι αρχίζει το σκαρφάλωμα. Επίμονο, επικίνδυνο, δραματικό. Κι επιτέλους ύστερα από προσπάθειες υπεράνθρωπες, φτάνουν ψηλά, στην έξοδο και βγάζουν τα κεφάλια:

Είναι κανείς;

Κανείς…

Δόξα σοι ο Θεός της Ελλάδας, σκοπός δεν υπάρχει να φυλάει τη σημαία -μία σημαία πελώρια με τον αγκυλωτό, που ανεμίζει σε γερό σιδερένιο κοντάρι, έξι μέτρων, και κυματίζει μέρα -νύχτα, χωρίς να υποστέλλεται ποτέ.

Βγαίνουν μπροστά στο Ερεχθείο και μέσα στο σκοτάδι κοιτάνε τη σημαία. Δεμένη με σιδερόσκοινο ,είναι γερά στηριγμένη. Παλεύουν να τη λύσουν. Ακατόρθωτο. Κομπιάζουν, λαχανιάζουν, αγωνίζονται, ιδρώνουν. Μάταιος ο κόπος. Σκαρφαλώνει στο κοντάρι, πρώτα ο ένας, ύστερα ο άλλος προσπαθούν να κόψουν το σιδερόσκοινο ματώνουν τα χέρια …τίποτα! Αλλά η δυσκολία φτερώνει τις καρδιές τους, κάνει το πείσμα τους να βράζει και επιτέλους νατη που λύθηκε η σημαία και κατεβαίνει. Την πιάνουν, τη σκίζουν -ο Γλέζος έχει ένα μαχαίρι- πετάνε τα κομμάτια γύρο και κρατάνε μόνο δύο μικρά, για ανάμνηση, που τα βάζουν στον κόρφο. Ύστερα με τον ίδιο τρόπο, κατεβαίνουν.

Ξημερώνει. Δίχως αγκυλωτό η Ακρόπολη. Λυσσάνε και σκυλιάζουνε οι Γερμανοί. Σε θάνατο -ερήμην- καταδικάζονται οι δράστες..."